تلاش AMD برای تصاحب بازار کارت های گرافیکی میان رده

در دنیای بازی‌های کامپیوتری و سخت‌افزار، رقابت میان کمپانی‌های AMD و Nvidia چیزی آشناست که پیوسته خبرساز می‌شود و هر دو کمپانی به‌طور مداوم در تلاش هستند تا با معرفی محصولات جدید، بهبود‌های فناوری و قیمت‌گذاری هوشمندانه، سهم بیشتری از بازار را تصاحب کنند. اخیراً، شایعاتی منتشر شده است که نشان می‌دهد کمپانی AMD قصد دارد در کارت‌های گرافیک Radeon RX 9070 با قیمت‌گذاری تهاجمی، رقیب خود را در بخش پردازنده‌های میان‌رده به چالش بکشد. این رویکرد ممکن است بازاری را که در حال حاضر در سیطره‌ی کارت‌های سری GeForce RTX 50 انویدیا قرار دارد، تغییر دهد و شرایط رقابتی تازه‌ای را به وجود آورد. از این رو، در این مطلب قصد داریم که ضمن اشاره به جزئیات فاش شده، به بررسی استراتژی کمپانی AMD و واکنش احتمالی کمپانی Nvidia در برابر این رویکرد بپردازیم.

استراتژی نام‌گذاری و جایگاه میان‌رده

بر اساس گمانه‌زنی‌ها و اطلاعاتی که از زبان مدیران کمپانی AMD و برخی اسناد منتشرشده به‌دست آمده، به نظر می‌رسد کارت‌های گرافیک Radeon RX 9070 با تمرکز بر بازار میان‌رده معرفی خواهند شد. این موضوع از آنجایی اهمیت دارد که کارت‌های میان‌رده معمولاً بیشترین مخاطب را میان بازیکنان حرفه‌ای و نیمه‌حرفه‌ای دارند. در حقیقت، بخش قابل‌توجهی از مصرف‌کنندگان، بودجه‌ای محدود برای خرید کارت گرافیک دارند و به دنبال محصولی هستند که در عین همراه بودن با قیمتی معقول، عملکرد خوبی را نیز ارائه دهد. تصمیم کمپانی AMD برای هدف‌گیری مستقیم این قشر از مخاطبان، می‌تواند نشان‌دهنده این باشد که این رقیب، به‌خوبی متوجه پتانسیل بالای این بخش بازار شده و قصد دارد با معرفی کارت‌های قوی اما مقرون‌به‌صرفه، مقابل رقبای سرسخت خود قرار بگیرد.

برنامه کمپانی AMD برای کنار زدن سری Radeon RX 7800 XT

بر اساس گزارش IT Home، یکی از اقدامات مهم کمپانی AMD در این راستا، عرضه هرچه سریع‌تر کارت‌های گرافیک Radeon RX 9070 با قیمت پایین‌تر نسبت به رقباست. حتی شایعاتی وجود دارد که این شرکت می‌خواهد تولید کارت گرافیک Radeon RX 7800 XT که در حال حاضر در محدوده‌ی قیمتی ۴۹۹ دلاری قرار دارند را، زودتر از موعد متوقف کند تا تمرکز خود را روی تولید و فروش کارت‌های گرافیکی جدید بگذارد. گزارش‌ها حاکی از آن است که این کمپانی در ابتدا قصد داشت تولید کارت‌های سری ۷۸۰۰ خود را در سه‌ماهه سوم سال جاری میلادی متوقف کند، اما اکنون تاریخ توقف تولید ممکن است به ژانویه منتقل شود.

مشخصات فنی شایعه‌شده برای کارت گرافیک Radeon RX 9070 XT

به گفته منابع نزدیک به کمپانی AMD، مهم‌ترین کارت در این سری، یعنی Radeon RX 9070 XT، احتمالاً از پردازنده گرافیکی Navi 48 بهره می‌گیرد. طبق گزارشات ، این تراشه ممکن است دارای ۴۰۹۶ هسته (یا همان استریم پروسسورهای اختصاصی AMD) و فرکانس افزایشی ۲.۹۷ گیگاهرتزی باشد. همچنین بهره‌مندی از ۱۶ گیگابایت حافظه GDDR6 با رابط باس ۲۵۶ بیتی و پهنای باند ۶۴۰ گیگابایتی بر ثانیه می‌تواند نشان دهد که کمپانی AMD تصمیم دارد نقطه تعادلی میان قدرت پردازش بالا و هزینه نهایی محصول پیدا کند. چنین ترکیبی، خصوصاً برای رزولوشن‌های 1440p و حتی شاید 4K با تنظیمات معقول، مناسب به نظر می‌رسد. از سویی، احتمال می‌رود مدل استاندارد این محصول، یعنی کارت گرافیک Radeon RX 9070، نیز با همین مقدار حافظه گرافیکی ولی فرکانس و هسته‌های کمتری عرضه شود تا اختلاف میان دو مدل در عملکرد نهایی توجیه شود.

رقابت قیمتی با سری GeForce RTX 50

شاید جذاب‌ترین خبر پیرامون کارت گرافیک‌های Radeon RX 9070 XT، قیمت احتمالی ۵۹۹ دلاری آن باشد. از آنجایی که شایعه شده که کارت گرافیک GeForce RTX 5070 Ti  کمپانی Nvidia در زمان عرضه، قیمتی معادل  ۷۴۹ دلار خواهد شد، کمپانی AMD قصد دارد با یک تفاوت ۱۵۰ دلاری، توجه علاقمندان به سخت‌افزار‌های گرافیکی میان‌رده را جلب نماید که می‌تواند مولفه‌ای سرنوشت‌ساز در ترغیب بسیاری از کاربران محسوب شود. حتی اگر کارت گرافیک Radeon RX 9070 XT اندکی ضعیف‌تر از کارت گرافیک GeForce RTX 5070 Ti ظاهر شود، قیمت پایین‌تر آن به‌سادگی می‌تواند این ضعف را برای بسیاری از بازیکنان جبران کند. همچنین، گمان می‌رود نسخه معمولی Radeon RX 9070 نیز با برچسب قیمتی زیر ۵۵۰ دلاری عرضه شود تا رقابتی مستقیم با کارت‌های گرافیک GeForce RTX 5070 انویدیا شکل گیرد. با این حال، همه‌ی این موارد هنوز در حد شایعه است و باید تا زمان اعلام رسمی از سوی AMD منتظر ماند.

عملکرد واقعی و اهمیت آزمون‌های مستقل

گرچه شایعات درباره بهبود عملکرد نسل جدید گرافیک‌های AMD بسیار است، اما تنها زمان و بررسی‌های تخصصی می‌تواند نشان دهد که آیا کارت‌های گرافیکی Radeon RX 9070 XT واقعاً توانایی تبدیل شدن به رقیبی قدرتمند برای GeForce RTX 5070 Ti را دارد یا خیر. به‌طور مثال، سایت IGN در گزارشی مختصر از یک نسخه پیش‌تولید Radeon RX 9070 در اجرای بازی Call of Duty: Black Ops 6 ابراز شگفتی کرده و اعلام داشته که این سخت‌افزار جدید AMD در بخش رندرینگ سنتی، عملکرد بالایی از خود نشان داده است. از سوی دیگر، وب‌سایت Hardware Unboxed نیز صحبت‌هایی درباره کیفیت ارتقایافته فناوری آپ‌اسکیلینگ در کارت‌های جدید AMD را مطرح کرده و آن را گامی رو به جلو دانسته. با این حال، این دست گزارش‌ها هنوز شکل تست‌های گسترده، عمیق و استاندارد را ندارند و همچنان با تحلیل‌های نهایی وب‌سایت‌ها و کانال‌های یوتیوب متخصص، فاصله زیادی دارند و تا زمانی که اعداد و ارقام واقعی از بازی‌های متعدد و بنچمارک‌های معتبر منتشر نشود، نمی‌توان به‌طور قطعی درباره توانایی‌های Radeon RX 9070 XT در برابر سری GeForce RTX 50 نظری قطعی داد.

ماجرای GDDR7 و نسل بعدی حافظه‌ها

یکی از برتری‌های احتمالی کارت‌های نسل جدید انویدیا در سری GeForce RTX 50، بهره بردن از حافظه GDDR7 خواهد بود. این حافظه جدید سرعت و پهنای باند بیشتری را نسبت به GDDR6 فراهم می‌کند و در نتیجه، عملکرد بالاتری در اجرای بازی‌های سنگین از خود نشان می‌دهد. کمپانی AMD همچنان در سری ۹۰۰۰ کارت‌های گرافیکی خود از حافظه GDDR6 استفاده می‌کند که البته به‌هیچ عنوان به‌معنای ضعیف بودن یا قدیمی بودنشان نیست. اما واقعیت این است که تفاوت احتمالی در پهنای باند حافظه می‌تواند در برخی موارد، خصوصاً در رزولوشن‌های بالا یا بازی‌های بهینه‌نشده، موجب شکل گیری تفاوت‌هایی شود. اینکه کمپانی AMD چگونه می‌تواند با سایر بهینه‌سازی‌ها و معماری بهبود‌یافته، این نقص بالقوه را پوشش دهد، پرسشی است که زمان پاسخ آن را مشخص خواهد کرد.

وضعیت فناوری Ray Tracing

تا همین چند سال پیش، کمپانی AMD در زمینه‌ی ردیابی پرتو (Ray Tracing) نسبت به کمپانی Nvidia عقب‌تر بود. محصولات کمپانی Nvidia به لطف هسته‌های اختصاصی و سابقه طولانی‌تر در سرمایه‌گذاری روی این فناوری، عموماً اجرای روان‌تر و با کیفیت‌تری در بازی‌های سنگین داشتند. با این وجود، کمپانی AMD در دو نسل اخیر نشان داده که نه‌تنها قصد ندارد از قافله عقب بماند، بلکه با ارائه بهبودهای نرم‌افزاری و سخت‌افزاری، این فاصله تکنولوژی را به‌شدت کم کرده. طبق ادعاهای رسمی این کمپانی، کارت‌های سری ۹۰۰۰ در زمینه‌ی ردیابی پرتو جهشی قابل توجه خواهند داشت. اما هنوز هیچ بنچمارک یا تست معتبری منتشر نشده که میزان نزدیکی یا حتی برتری AMD نسبت به Nvidia در این زمینه را به‌طور علمی نشان دهد. البته باید در نظر داشت که بسیاری از عناوین مشهور مانند بازی God of War: Ragnarok، بازی Stalker 2 و بازی Kingdom Come: Deliverance II بدون قابلیت ردیابی پرتو هم عملکرد مطلوبی دارند و تنها برخی جلوه‌های گرافیکی را از دست می‌دهند. در عین حال، بازی‌های آینده‌ای مانند بازی Indiana Jones and the Great Circle، بازی Star Wars Outlaws، بازی Assassin’s Creed Shadows و بازی Doom: The Dark Ages نیز قرار است به شکلی سنگین به این فناوری تکیه کنند؛ بنابراین توجه به پیشرفت در این حوزه اهمیت ویژه‌ای برای سازندگان کارت گرافیک دارد.

زمان‌بندی عرضه و آینده‌ی رقابت

بر اساس اطلاعات موجود، کمپانی Nvidia قصد دارد کارت‌های گرافیکی GeForce RTX 5070 Ti را در تاریخ ۲۰ فوریه (دوم اسفند ۱۴۰۳) روانه بازار کند. هم‌زمان، کمپانی AMD نیز اعلام داشته که سری Radeon RX 9070 خود را در اوایل مارس عرضه خواهد کرد. این تقارن زمانی، مطمئنا شور و هیجان بازار را بالا خواهد برد؛ چراکه بازیکنان و مشتریان معمولاً مقایسه‌های مستقیم و سریعی از محصولات هم‌رده را انجام می‌دهند تا بدانند کدام برند می‌تواند انتخاب بهتری باشد. افزون بر این، شایعاتی هم درباره عرضه مدل‌های دیگری چون GeForce RTX 5070، GeForce RTX 5060 Ti و GeForce RTX 5060 وجود دارد که احتمالا پس از عرضه GeForce RTX 5070 Ti انجام خواهد شد. با این اوصاف، می‌توان گفت بازار کارت‌های میان‌رده در سال میلادی جاری، میدان جنگی تمام‌عیار برای AMD و Nvidia خواهد بود و احتمالاً شاهد کاهش قیمت و افزایش امکاناتی باشیم که می‌تواند به‌نفع مصرف‌کنندگان نهایی باشند.

تأثیر بر بازیکنان و کاربران حرفه‌ای

مطمئنا هرچه رقابت داغ‌تر شود، سود کاربران بیشتر خواهد بود. وقتی دو شرکت اصلی تولیدکننده کارت گرافیک به‌دنبال جلب نظر مشتریان باشند، معماری‌های جدید به‌سرعت بهبود می‌یابند، قیمت‌ها رقابتی‌تر می‌شوند و کیفیت و نوآوری در بازار بالا می‌رود. بازیکنانی که بودجه محدودی دارند، اکنون می‌توانند به سخت‌افزار‌های قدرتمندتری دسترسی پیدا کنند که تا چند سال پیش تنها در رده بالای بازار پیدا می‌شد. همچنین، کاربران حرفه‌ای حوزه‌های تدوین ویدئو، انیمیشن‌سازی و رندر سه بعدی نیز می‌توانند از این اوضاع نفع ببرند. در نهایت، رسیدن قیمت‌ها به سطح معقول و در عین حال ارائه عملکرد بالا، اتفاقی است که همواره به نفع جامعه مصرف‌کننده تمام می‌شود.

نگاه پایانی

با توجه به تمامی شایعات و اخبار پیرامون سری کارت‌های گرافیک Radeon RX 9070 کمپانی AMD و رقابت سرسختی که در انتظار محصولات میان‌رده‌ Nvidia است، می‌توان نتیجه گرفت که اگر ادعاهای AMD درباره قیمت‌گذاری تهاجمی و بهبود عملکرد واقعی باشد، این شرکت جایگاه بسیار قدرتمندی را در بازار کارت‌های میان‌رده پیدا خواهد کرد. البته، همه چیز به ارزیابی‌های نهایی و عملکرد کارت‌ها در تست‌های معتبر وابسته است. اگر AMD بتواند با اختلاف قیمتی قابل‌توجه، عملکردی نزدیک به رقیب ارائه دهد، احتمالاً موفق خواهد شد که بسیاری از خریداران را به سوی محصولات خود جذب نماید. در عین حال، اگر Nvidia بتواند برتری سنتی خود در زمینه ردیابی پرتو و بهره‌مندی از حافظه‌های سریع‌تر را به شکلی چشمگیر نشان دهد، بازیکنان طرفدار بهترین تکنولوژی همچنان حاضر خواهند بود که هزینه بیشتری را پرداخت کنند. رقابت جاری، مطمئنا جان تازه‌ای به بازار خواهد داد که در نهایت به حضور گزینه‌های جذاب و مقرون‌به‌صرفه‌ منجر خواهد شد.