همکاری AMD و سونی در فناوری FSR 4

کمپانی AMD به‌تازگی اعلام کرده است که همکاری جدیدی را با کمپانی سونی در قالب پروژه‌ای موسوم به پروژه Amethyst آغاز کرده و قرار است در این فرایند، از نسخه جدید فناوری FidelityFX Super Resolution خود، یعنی FSR 4، بهره ببرد. این خبر به ‌واسطه انتشار یک پست در شبکه اجتماعی X (توییتر سابق) تأیید شد و بر این نکته تأکید داشت که تیم AMD در تلاش است که درکنار سونی، مدل‌های مورد استفاده در فناوری FSR 4 را به شکل مشترک توسعه دهد. نکته جالب اینجاست که هر دو شرکت اطلاعات دقیقی درباره نحوه پیاده‌سازی این فناوری ارائه نداده‌اند و بیشتر در حال اشاره‌های رمزآلود و گذرا هستند. با این حال، آنچه از محتوای کلی پست برمی‌آید، این است که احتمالاً کمپانی‌های AMD و سونی در حال آماده‌سازی شرایطی هستند تا از نسخه جدید FSR در کنسول‌ پلی استیشن بهره ببرند؛ گرچه این احتمال نیز وجود دارد که هدف اصلی، کنسول احتمالی نسل بعدی کمپانی سونی باشد و همکاری مزبور، هم‌راستا با آینده پلتفرم پلی استیشن پیش برود.

بر اساس اطلاعاتی که تاکنون منتشر شده، این همکاری برای هر دو شرکت فواید متقابلی به همراه خواهد داشت. کمپانی AMD با کمک سونی می‌تواند فرآیند آموزش مدل‌های یادگیری ماشینی خود را تقویت سازد و از سوی دیگر، کمپانی سونی با بهره‌گیری از تکنولوژی FSR 4 در دستگاه‌هایش، می‌تواند تجربه بصری و نرخ فریم بهتری را به کاربران ارائه دهد.

کمپانی AMD در پست خود نوشت که «از همکاری با پلی استیشن در پروژه Amethyst بسیار مفتخریم. فناوری FSR 4 فوق‌العاده به نظر می‌رسد! برای همکاری مشترک با کمپانی سونی در توسعه مدل‌هایی که در این ارتقای گرافیکی استفاده می‌شوند هیجان‌زده‌ایم و این تازه آغاز راه است. برای اتفاقات بعدی منتظر بمانید !»

نخستین بار در دسامبر ۲۰۲۴ بود که خبر همکاری جدید کمپانی سونی و کمپانی AMD مطرح شد. در آن زمان اشاره شد که این دو طرف تصمیم دارند از فناوری‌های مبتنی بر یادگیری ماشینی در حوزه گرافیک و گیم‌پلی استفاده کنند. مارک سرنی (Mark Cerny)، معمار ارشد پلی استیشن ۵ و پلی استیشن ۵ پرو، در اظهاراتی به این نکته اشاره داشت که این همکاری دو هدف عمده را دنبال می‌کند: اول، دستیابی به معماری بهینه‌تر برای یادگیری ماشینی در کنسول‌ها و دوم، توسعه شبکه‌های عصبی پیچیده و کارآمد در حوزه گرافیک بازی‌ها. سرنی توضیح داد که در این راستا، هر دو طرف می‌توانند از «مجموعه‌ای از معماری‌های شبکه عصبی و راهبردهای آموزشی» بهره ببرند تا کیفیت و کارایی مدل‌های یادگیری ماشینی خود را ارتقا دهند.

موضوع دیگری که اهمیت پیدا می‌کند، حضور سخت‌افزار عصبی (Neural Net Hardware) در پلی استیشن ۵ پرو است. این قابلیت تاکنون بیشتر برای پشتیبانی از فناوری PSSR (PlayStation Spectral Super Resolution) انحصاری سونی مورد استفاده قرار گرفته؛ روشی که تلاش می‌کند از الگوریتم‌های هوش مصنوعی برای بالابردن وضوح و کیفیت تصویر استفاده کند. حال پروژه Amethyst می‌تواند پلی برای انتقال برخی از پیشرفت‌های حاصل‌شده در فناوری FSR 4 به فناوری PSSR یا حتی فراتر از آن محسوب شود، به شکلی که ترکیب این دو فناوری، ارتقای بصری چشم‌گیری را برای بازی‌های پلی استیشن به همراه آورد.

شایان ذکر است که همکاری این دو کمپانی سابقه‌ای طولانی دارد. سونی از زمان عرضه پلی استیشن ۴ تا کنون از تراشه‌های AMD در کنسول‌هایش بهره می‌برد و پلی استیشن ۵ نیز از یک تراشه مبتنی بر معمار RDNA 2 این کمپانی برای پردازش مرکزی و گرافیکی استفاده می‌کند. علاوه بر این، در حوزه کارت‌های گرافیک کامپیوتری، کمپانی AMD هم‌اکنون روی معماری RDNA 4 تمرکز دارد و به دنبال آن است تا قدرت گرافیکی بالاتری ارائه دهد.

نسخه جدید فناوری FSR که با عنوان FSR 4 شناخته می‌شود، برای اولین بار در کنار معرفی کارت‌های گرافیکی سری Radeon RX 9000 در ابتدای سال جاری میلادی رونمایی شد. این نسخه با اتکا به الگوریتم‌های یادگیری ماشینی، بهبود بیشتری را در کیفیت تصویر و نرخ فریم فراهم می‌کند و در کنار آن، قابلیت‌هایی مانند Anti-Lag 2 و نسخه جدیدی از Frame Generations را نیز عرضه به همراه دارد. گرچه در زمان معرفی، اعلام شد که فناوری FSR 4 در انحصار کارت‌های گرافیکی سری Radeon RX 9000 خواهد بود، اما بر اساس گفته‌های کمپانی AMD، هر عنوانی که بتواند از فناوری FSR 3.1 پشتیبانی کند، به طور خودکار می‌تواند بخشی از ویژگی‌های فناوری FSR 4 را نیز به خدمت بگیرد.

اکنون که نخستین گروه از کارت‌های گرافیکی سری Radeon RX 9000 وارد بازار شده‌اند، شاهد عرضه مدل‌های Radeon RX 9070 XT و Radeon RX 9070 با قیمت‌های ۵۹۹ و ۵۴۹ دلار هستیم. این دو کارت گرافیکی که برای بازی با وضوح 1440p طراحی شده‌اند، هر دو از ۱۶ گیگابایت حافظه GDDR6 بهره می‌برند اما در تعداد واحدهای محاسباتی (Compute Units) با هم تفاوت دارند. مدل XT دارای ۶۴ واحد محاسباتی است در حالی که مدل معمولی Radeon RX 9070 به ۵۶ واحد محاسباتی مجهز شده است. همچنین فرکانس کاری و میزان توان مصرفی آن‌ها نیز با هم تفاوت دارد، به طوری که فرکانس پایه مدل XT روی ۲.۴ گیگاهرتز تنظیم شده و فرکانس بوست آن می‌تواند تا ۳ گیگاهرتز افزایش پیدا کند و برای تأمین انرژی به حدود ۳۰۴ وات برق نیاز دارد. از سوی دیگر، مدل معمولی روی ۲.۱ گیگاهرتز تنظیم شده و که این میزان می‌تواند به حداکثر ۲.۵ گیگاهرتز افزایش یابد و حدود ۲۲۰ وات برق مصرف می‌کند.

کمپانی AMD در نمایشگاه CES 2025 از دو مدل رده پایین‌تر یعنی کارت گرافیک Radeon RX 9060 XT و کارت گرافیک Radeon RX 9060 نیز رونمایی کرد& اما هنوز اطلاعات دقیقی از زمان عرضه یا قیمت آن‌ها در دسترس نیست. هدف از معرفی این دو کارت، پوشش دادن نیاز کاربران در سطوح اقتصادی‌تر و کاربرانی است که در رزولوشن‌های پایین‌تر یا با تنظیمات گرافیکی متوسط مایل به تجربه بازی‌ها هستند.